The Art of Speaker Design ❇ Chapter 6
Roy Allison Speaker
ผมครุ่นคิดคำนึงถึง คุณรอย อัลลิสัน ในฐานะนักออกแบบที่มีความรู้ยิ่งใหญ่ด้านอคูสติค และการออกแบบลำโพงเก่งที่สุดคนหนึ่งของโลก
กาลเวลาที่แปรเปลี่ยน อาจจะทำให้คนจำนวนไม่น้อยลืมความทรงจำที่ดีๆ เกี่ยวกับเขาไป
กระทั่งมีข่าวเล็กๆ ในแวดวงไฮไฟ ได้รับทราบว่า โปรเฟสเซอร์ที่น่านับถือ Roy Allisonเสียชีวิต เมื่อ 1มีนาคม ปี2016 รวมสิริอายุได้88ปี ที่แมนเชสเตอร์ รัฐ นิวแฮมเชียร์ หลังจากเจ็บป่วยออดๆแอดๆ มานานหลายปีในระยะหลัง
คุณอัลลิสันถือกำเนิดที่ รัฐคอนเน็ตติกัทเมืองมิลฟอร์ด เมื่อเดือน6 พฤษภาคมปี 1927 เป็นพี่คนโตสุดของบรรดาพี่น้องทั้ง12 คน เมื่อเขาจบการศึกษาจากไฮสกูลก็ตัดสินใจเข้ารับการเกณฑ์ทหารสังกัดในกองทัพเรือสหรัฐ
จากนั้นเขาได้ใช้เวลาส่วนใหญ่ฝึกฝนด้านอิเล็คทรอนิกส์อย่างจริงจังในช่วงรับราชการนี้เอง ต่อมาก็มีความเชี่ยวชาญถึงขนาดได้เป็นอาจารย์สอน วิชาการด้าน อิเลคทรอนิคส์เรด้าร์ ให้กับบุคลากรกองทัพเรือ
ช่วงปี1944-1946 หลังจากพ้นเกณฑ์การทหาร แล้วคุณอัลลิสันก็ตัดสินใจเข้าศึกษาต่อที่มหาวิทยาลัย คอนเนคติกัตในสาขาวิชา วิศวกรรมศาสตร์ อิเล็คทรอนิคส์
แม้ว่าอัลลิสันจะมีความขยันในการร่ำเรียนด้านวิศวกรรมอิเล็กทรอนิกส์ แต่การที่เขาเป็นทหารกองหนุน จึงถูกทางกองทัพเรือเรียกเข้าประจำการอยู่ช่วงหนึ่งถึงแปดเดือน ก็คือในช่วงปีท้ายของการศึกษา เพราะสถานการณ์ตึงเครียดในคาบสมุทร เกาหลี
ทำให้มีความขาดตอนในการร่ำเรียนอยู่พอสมควร
ความชาญฉลาดของอัลลิสันก็ทำให้เขามีความลึกซึ้งในเรื่องราวของวิศวกรรมอิเล็กทรอนิกส์เป็นอย่างยิ่ง ต่อมา หลังจากพ้นจากหน้าที่ราชการแล้วในปี1949 อัลลิสันก็หันมาประกอบอาชีพเป็นนักเขียนบทความด้านอิเล็กทรอนิกส์ที่เขาถนัด ก้าวหน้าขึ้นรั้งตำแหน่ง บรรณาธิการนิตยสารไฮไฟ
นิตยสารเล่มแรกๆของวงการไฮไฟ ก็คือRadio Communication ได้เปลี่ยนมาเป็น High fidelity Magazine
เราอยากจะบอกว่าช่วงเวลานี้เองที่ทำให้นิตยสารด้านเครื่องเสียงมีหลักการทดสอบโดยใช้เครื่องมือเป็นวัดคุณภาพสูง ที่เชื่อถือได้ และเป็นมาตรฐานกลาง เพื่อที่จะแสดงให้เห็นถึงผลของการใช้งานจริงๆอย่างชัดเจนมากขึ้นมากกว่าการคาดเดา
คุณอัลลิสันเป็นผู้หนึ่งซึ่งได้มีโอกาสนำเสนอเรื่องต่างๆเหล่านี้ต่อสาธารณชน ต่อมา ก็ได้ลงมือเขียนตำราขึ้นมาเล่มหนึ่งรวบรวมเรื่องราวต่างๆที่เป็นทั้งภาคปฏิบัติและทฤษฎีต่างๆเกี่ยวข้องกับด้านอคูสติกและการดีไซน์ลำโพง
นับเป็นตำราเล่มแรกที่ได้รับการยึดถือจากนักออกแบบลำโพงมาเป็นเวลานาน อัลลิสันเป็นคนแรกๆที่ให้ความสำคัญในการออกแบบลำโพงที่สามารถนำไปใช้ในห้องฟังอย่างหลากหลาย โดย มีผลทาง effect ต่างๆน้อยที่สุดเท่าที่เคยมีการดีไซน์กันมา
ในช่วงเวลานั้นเอง คุณ Allison ได้มีโอกาสร่วมงานกับ เอดการ์ วิลเชอร์ ผู้ก่อตั้งบริษัทลำโพงAcoustic Research หรือ AR โดยรั้งตำแหน่งรองประธานบริษัท.
เขามีส่วนร่วมในหลายๆประการ ในการออกแบบลำโพงบางรุ่นอาจจะเป็นSignature ของเขาด้วยซ้ำไปอย่างเช่น AR LST ซึ่งต่อมารูปทรงของมันก็ได้ถูกนำมาพัฒนาเป็นลำโพงรุ่น Allison Four
ลำโพงซึ่ง คุณ Allison มีส่วนอย่างมากในการพัฒนาปรับปรุงนั่นก็คือลำโพงAR2 ซึ่งได้มีการออกแบบแก้ไขขจุดบกพร่องของAR2ให้มีคุณภาพที่ดีมากยิ่งขึ้น และบริษัทลำโพงนี้ก็ยังยึดถือในเรื่องของลำโพงอะคูสติกซัสเพนชั่น Acoustic Suspension หรือลำโพงตู้ปิดทึบ
หลักการ และจุดประสงค์ คือความสามารถที่ทำให้ลำโพงตู้ขนาดเล็กแต่ให้เสียงเบสมหึมา เท่าเทียมลำโพงขนาดยักษ์ในช่วงเวลานั้นโดยการอาศัยหลักพละศาสตร์ ให้อากาศทำการอัดตัวเป็นดั่งสปริงภายในตู้ ผลักดันให้Woofer แสดงศักยภาพของเสียงต่ำได้มากกว่าปกติ
ปัญหาของลำโพงเออาร์ในขณะนั้นก็คือกินกำลังขับจากภาคขยายค่อนข้างสูง และช่วงยุคนั้นการออกแบบแอมปลิไฟร์ ยังไม่สามารถจะทำให้มีกำลังขับสูงได้
คุณอัลลิสันมีบทบาทในการพัฒนาลำโพง AR ในยุคต่อมา มากยิ่งขึ้น หลังจากปี1961ที่ Harry Rubenstein ลาออกจากAR ทำให้ เขามีความพยายามที่จะทำให้ลำโพงมีขนาดตู้เล็กลงเรื่อยๆโดยยังคงมีคุณภาพเสียงที่ดี
อัลลิสันไม่ค่อยเห็นด้วยกับการผลิตลำโพงตู้ขนาดยักษ์แบบHorn เนื่องจากเปลืองพื้นที่ในการจัดวางภายในบ้าน และความไวของเสียงกลางแหลมล้ำหน้าเกินไป ตัวขับเสียงต่ำมากจนเกินไป
เสียงแบบ Horn มันเป็นลักษณะเฉพาะที่ไม่อาจอธิบายได้ว่ามีความใกล้เคียงดนตรีจริงหรือไม่อย่างไร เนื่องจากเสียงเครื่องดนตรีมักใหญ่เกินจริง ดังนั้นลำโพงเออาร์จึงเลือกที่จะใช้โดม Twetter ในแบบของเขาเอง
ซึ่งจะมีลักษณะเหมือนโดมกระดาษและมีหนวดกุ้งโผล่ออกมาจากศูนย์กลาง อาจจะดูตลกในสายตานักเล่นเครื่องเสียงสมัยนี้ แต่ในยุคก่อนมันก็คือลำโพงที่สามารถให้เสียงแหลมได้อย่างละเอียดยิ่ง และไม่จัดจ้านเหมือนกลุ่มลำโพงแบบฮอร์นแต่อย่างใด
ในปี1967บริษัทเทเลไดน์ อคูสติค Teledyne inc.ได้เข้าซื้อกิจการของAR ซึ่ง Allisonเองยังคงตัดสินใจอยู่กับบริษัทโดยได้รับตำแหน่งรองประธานฝ่ายวิศวกรรมและการออกแบบ เขาดำรงตำแหน่งนี้จนกระทั่งลาออกในปี 1972
ช่วงนี้ พบว่า AR มีการพัฒนา ลำโพงออกมาอย่างต่อเนื่องสังเกตได้อย่างหนึ่งก็คือลำโพงของAR จะมีขนาดตู้เล็กลง แต่ให้เสียงเบสได้มากขึ้น และรุ่นใหม่นี้ก็กินกำลังขับน้อยลงด้วย
รุ่นAR 2AX คือผลงานที่แสดงให้เห็นชัดเจน ถึงความข้อนี้
อ่านต่อแชปเตอร์ 7 ที่จะกล่าวถึงผลงาน ที่โดดเด่น ของAllison และยังคงเป็นต้นแบบการออกแบบลำโพงในปัจจุบัน
